P.O. Dyrektora GOK

W dniu 6 czerwca br. burmistrz wydał zarządzenie w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków Dyrektora GOK-u w Brwinowie. Pomijam tutaj osobę, której ta funkcja została powierzona, gdyż nie to jest meritum niniejszego artykułu. Czytając zarządzenie wszystko wydaje się w porządku, a jednak … Postanowiłem przyjrzeć się bliżej tej sprawie. I cóż znalazłem?

1.   Zarządzenie wydano na podstawie art. 30 ust 1 i ust 2 pkt . 5 ustawy o samorządzie gminnym. Przepis ten stanowi, że do zadań burmistrza należy zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Należy przy tym pamiętać, że szczegółowy tryb powoływania i odwoływania kierowników gminnych jednostek organizacyjnych uregulowany jest w przepisach szczegółowych dotyczących tych jednostek. I tak np. tryb powoływania dyrektorów placówek oświatowych reguluje ustawa o systemie oświacie, tryb powoływania kierowników instytucji kultury (np. dyrektora GOK) reguluje ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

2.   W dniu 24 września 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wydał wyrok w analogicznej sprawie (sygn. Akt III SA/Lu 295/09, wyrok ten można odszukać pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/AA2B277E68.

Sprawa dotyczyła powierzenia przez burmistrza funkcji pełnienia obowiązków dyrektora instytucji kultury (biblioteki). Decyzją tą w trybie nadzoru zajął się wojewoda, który ją uchylił. Wojewoda uznał, że był brak podstaw prawnych do wydania zarządzenia. Burmistrz od rozstrzygnięcia się odwołał i sprawa trafiła przed oblicze sądu administracyjnego.

Cóż możemy wyczytać w wyroku?

a)    (…) przedmiotowe zarządzenie zostało podjęte bez podstawy prawnej, bowiem przepisy prawa powszechnie obowiązującego nie przewidują możliwości powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora biblioteki.

b)    Przepisy prawa przewidują jedynie możliwość powołania dyrektora instytucji kultury i jego zastępcy, nie zaś osób pełniących obowiązki dyrektora instytucji kultury. Oznacza to, iż powierzenie obowiązków należy traktować tak samo jak powołanie na stanowisko dyrektora.

c)     brak przepisu przyznającego expressis verbis upoważnienie do powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora biblioteki oznacza niedopuszczalność podjęcia przez burmistrza takiego zarządzenia. Zarządzenie takie musiałoby opierać się na swoistej analogii, niedopuszczalnej w tym przypadku ze względu na fundamentalną dla prawa publicznego zasadę praworządności.

d)    Zgodnie z art. 91 ust 1 ustawy o samorządzie gminnym zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem jest nieważne.

3.   Jaka jest konkluzja ww wyroku: Niedopuszczalne jest powołanie na stanowisko pełniącego obowiązki dyrektora instytucji kultury.

4.   Cóż ten wyrok oznacza? Tylko tyle, że możliwość powierzenia pełnienia obowiązków musi wynikać bezpośrednio z przepisów ustawy. Tymczasem ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, która jest najważniejszym aktem w tej sprawie w ani jednym artykule nie przewiduje takiej możliwości. W ustawie tej brak jest upoważnienia do podejmowania decyzji w zakresie powierzenia pełnienia obowiązków. Upoważnienie takie ponadto nie wynika z innych przepisów obowiązującego prawa. Dla przykładu podam, że w ustawie o systemie oświaty (art. 36a ust 4) istnieje prawna możliwość powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora szkoły wicedyrektorowi szkoły.

Po odwołaniu dyrektora GOK-u, m.in. w związku nieprawidłowościami wykazanymi w audycie – jak czytamy w zarządzeniu burmistrza o odwołaniu dyrektora (nota bene w uzasadnieniu do projektu uchwały rady miejskiej głównym powodem odwołania dyrektora były naruszenia prawa a nie nieprawidłowości; wykazane powody odwołania dla mnie były bardzo słabe i naciągane)  – zarządzenie w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora GOK-u jest kolejnym dokumentem podjętym w bardzo wątpliwym stanie prawnym. A jak to zauważył sąd administracyjny każde działalnie organu administracji publicznej musi mieć nie budzące wątpliwości podstawy prawne w przepisach obowiązującego prawa.

Podsumowując: w mojej ocenie, w świetle obowiązującego prawa, wyroków sądowych burmistrz wydając zarządzenie w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora GOK-u naruszył prawo. Co powinien zrobić? Jak najszybciej uchylić zarządzenie i np. pełnomocnictwem zwiększyć uprawnienia pracownika GOK-u a także jak najszybciej dokonać wyboru dyrektora. Co może się zdarzyć jak tego nie zrobi? O dyscyplinie finansów nie będę wspominał, ale można wyobrazić sobie sytuację, że decyzje p.o Dyrektora GOK-u będą nieważne.